Λιγνιτωρυχεία στην Μεσσηνία και επιλεκτικός περιβαλλοντολογικός λόγος

κείμενο του Βαγγέλη

Λιγνιτωρυχεία στην Μεσσηνία και επιλεκτικός περιβαλλοντολογικός λόγος.

Το ενδεχόμενο δημιουργίας δύο λιγνιτωρυχείων στην Ανατολική Πυλία Μεσσηνίας και ποιο συγκεκριμένα στα χωριά Φαλάνθη και Χωματερό έχουν προκαλέσει την έντονη αντίδραση των κατοίκων, οργανώσεων και τοπικών αρχόντων της περιοχής. Παρατηρούμε εδώ και ενάμιση μήνα τους τοπικούς εκλεγμένους άρχοντες να παίρνουν θέση κατά της συγκεκριμένης επένδυσης προβάλλοντας τις περιβαλλοντολογικές τους ευαισθησίες, καθώς και την αγάπη τους για τον τόπο. Αυτές οι εκρήξεις ηρωισμού από τους πολιτευόμενους της περιοχής δεν γίνεται να μας αφήσουν ασυγκίνητους!

Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή

Η εν λόγω περιοχή υπολογίζεται ότι θα δώσει το χρόνο 250.000 τόνους λιγνίτη με εικοσαετή εκμετάλευση! Ο σχεδιασμός της εταιρίας προβλέπει υπαίθριο εξορυκτικό χώρο, συνολικής επιφάνειας 447,005 στρεμμάτων εντός ευρύτερης περιοχής, 1800 στρεμμάτων. Ο χώρος κατασκευής των δύο ορυχείων προβλέπεται να γίνει πλησίον των οικισμών Φαλάνθης και Χωματερού. Η εξόρυξη του λιγνίτη και η εκσκαφή των υπερκείμενων στείρων στρωμάτων θα γίνεται με μηχανικό εκσκαφέα σε βαθμίδες ύψους 8μ. κάθε μια με σειρά από πάνω προς τα κάτω. Η ιστορία με τους λιγνίτες αρχίζει από 1997 οπού η πρόταση για κατασκευή μονάδας καύσης λιγνίτη δεν ευδοκιμεί εξαιτίας των αντιδράσεων που προκάλεσε. Το 2005 μια δεύτερη εταιρία επαναφέρει το ζήτημα αλλά και εκεί μετά από μεγάλες αντιδράσεις των κατοίκων η πρόταση πετιέται στον κάλαθο των αχρήστων. Και έρχεται το 2012 οπού η ελλιπών στοιχείων εταιρία Courva Holdings Limited [1] επαναφέρει το ζήτημα αλλά αυτή τη φορά με μια παραλλαγή. Αυτή την φορά δεν προτείνεται κατασκευή εργοστασίου καύσης λιγνίτη αλλά η εξόρυξη και η μεταφορά του λιγνίτη στο εργοστάσιο της Μεγαλόπολης.[2] Για την ιστορία αξίζει να αναφερθεί ότι η εν λόγω εταιρία παρουσιάζεται σαν Κυπριακή. Είναι εταιρεία περιορισμένης ευθύνης,  ευθύνεται μέχρι του ποσού του μετοχικού της κεφαλαίου, το οποίο όμως  φαίνεται ναι είναι μόλις 1.000 ευρώ!!! Η Courva είναι εταιρεία Holding, δηλαδή ο σκοπός της είναι ο έλεγχος ανωνύμων εταιριών αποκτώντας την κυριότητα της πλειοψηφίας των μετοχών τους. Υπάρχουν τρεις τύποι εταιρειών εκμετάλλευσης (Holding): 1. Εκμετάλλευση επιχειρησιακού εμπορίου, 2. Εκμετάλλευση διαχείρισης των κεφαλαίων, 3. Εκμετάλλευση της διαχείρισης. Απ’ ότι φαίνεται, η courva ανήκει στην τρίτη κατηγορία. Η εκμετάλλευση της διαχείρισης είναι μια ανάμιξη μιας επιχειρησιακής εκμετάλλευσης και εκμετάλλευση της διαχείρισης κεφαλαίων. Κυρίως εκμεταλλεύεται και διαχειρίζεται τις μετοχές και τα κεφάλαια των δικών της θυγατρικών εταιρειών αλλά δεν ασκεί καμία επιχειρησιακή δραστηριότητα η ίδια. Η εταιρεία εκμετάλλευσης της διαχείρισης είναι η προτιμώμενη εκδοχή για μια αναπτυσσόμενη επιχείρηση που θα ήθελε να χωρίσει διάφορα τμήματα της επιχείρησής της σε διαφορετικές θυγατρικές εταιρείες. Η εταιρεία εκμετάλλευσης μπορεί να χορηγήσει δάνεια και υπηρεσίες στις θυγατρικές εταιρείες και οι θυγατρικές εταιρείες μπορούν να ωφεληθούν από την υπάρχουσα οργανωτική δομή. Αλλά η πτώχευση μιας εκ των θυγατρικών εταιρειών θα επηρεάσει την εταιρεία εκμετάλλευσης. Το κέρδος της θυγατρικής εταιρείας μπορεί να μεταφερθεί ως μερίσματα στην εταιρεία εκμετάλλευσης που είναι μια εγκεκριμένη offshore και δεν φορολογείται. Αυτά τα ολίγα και απρόσωπα μπορούμε να ξέρουμε πίσω από αυτή την εταιρία!

Είναι φανερό ότι η συγκεκριμένη επένδυση μπορεί να επιφέρει τεράστιο πλήγμα στο περιβάλλον αλλά και στην καθημερινότητα των κατοίκων. Το μεγαλύτερο βάρος της συγκεκριμένης επένδυσης πρόκειται να το σηκώσουν οι κάτοικοι των δύο χωριών, οπού η εξόρυξη θα γίνεται μερικά εκατοντάδες μέτρα μακριά από τα σπίτια τους. Τα μικροσωματίδια του λιγνίτη που θα διασκορπίζονται στην εξόρυξη αλλά και στην μετέπειτα μεταφορά προς την Μεγαλόπολη θα έχουν επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων, της πανίδας και της χλωρίδας της περιοχής! Επίσης στην περιβαλλοντολογική μελέτη που υπέβαλε η εταιρεία στην περιφέρεια Πελοποννήσου, δεν αναφέρονται πουθενά  οι επιπτώσεις στα υπόγεια και επιφανειακά νερά της περιοχής. Όπως γνωρίζουμε μια τέτοια επένδυση σίγουρα θα έχει και κάποια εξορυκτικά απόβλητα τα οποία η εταιρία δεν διευκρινίζει για το πώς θα τα διαχειριστεί. Σίγουρα κάποιος «ειδικός» επιστήμονας θα μπορούσε να μας υποδείξει και άλλες σημαντικότατες επιπτώσεις που δημιουργεί η διαδικασία εξόρυξης του λιγνίτη, αλλά στην προκειμένη δεν είναι δυνατόν να τις γνωρίζουμε.  

Ασκήσεις ηρωισμού από τους πολιτικάντηδες

   Στην συγκεκριμένη ιστορία σύσσωμοι οι τοπικοί άρχοντες καθώς και όλες οι παρατάξεις του περιφερειακού συμβουλίου «Αγωνιστική Συνεργασία Πελοποννήσου», «Δυνατή Πελοπόννησος» ,«Λαϊκή Συσπείρωση» και αυτή των «Οικολόγων Πράσινων», η οποία δεν πήρε θέση αμέσως γιατί ήθελε να εξετάσει καλύτερα την περιβαλλοντολογική μελέτη της εταιρίας και μετά να έχει μια ολοκληρωμένη άποψη επί του θέματος (;!), εκτός αυτής του Τατούλη είναι κατά της συγκεκριμένης επένδυσης. Προφανώς η υπόθεση έχει «ψωμί» για τους δημάρχους των εμπλεκόμενων περιοχών και τους συνδυασμούς της περιφέρειας Πελοποννήσου. Κανείς δεν θέλει την περιοχή του να μετατρέπεται σε ορυχείο και εκεί ποντάρουν οι πολιτικάντηδες. Στο λεξιλόγιο που απαρτίζουν τα επιχειρήματα τους εμφανίζονται φράσεις όπως «το δίκτυο Natura 2000» και «περιβαλλοντολογική καταστροφή», φράσεις που δεν υπήρχαν όταν ο «καπετάνιος» κατέστρεφε για να χτίσει την μικρή του πόλη, λίγο παραδίπλα από εκεί που θα είναι τα ορυχεία, με το όνομα Costa Navarino. Αλλά τότε θα ήταν πολιτική αυτοκτονία να δηλώσεις εξ’ αρχής κατά του «καπετάνιου» και να δείξεις στον κόσμο τα βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα εγκλήματα της Π.Ο.Τ.Α. Στους λόγους των πολιτικών εκτός από τα περιβαλλοντολογικά επιχειρήματα παρουσιάζεται  και η άποψη της στήριξης της συγκεκριμένης τουριστικής μονάδας αφού υποστηρίζουν ότι μια τέτοια επένδυση θα την απαξίωνε. Μόνο που το επιχειρηματικό σχήμα των πολιτικάντηδων είναι οξύμωρο, αφού το δίκτυο Natura 2000 έχει καταπατηθεί από την Π.Ο.Τ.Α, καθώς και η περιβαλλοντολογική καταστροφή έχει ήδη γίνει! Αυτή η επιλεκτική προάσπιση του δικτύου Natura 2000 καθώς και του περιβάλλοντος είναι υποκριτική και θα πρέπει να προκαλεί ερωτηματικά. Οι πολιτικοί στην προκειμένη περίπτωση του λιγνιτωρυχείου έχοντας στον μυαλό τους ότι το συγκεκριμένο κοίτασμα δεν είναι τόσο σημαντικό για το κράτος αφού τα αποθέματα του φτάνουν για να τροφοδοτήσουν το εργοστάσιο της Μεγαλόπολης μόνο για 7 ημέρες το χρόνο, καταφεύγουν σε λεονταρισμούς και βαρύγδουπες δηλώσεις. Πως θα ήταν τα πράγματα όμως εάν το κοίτασμα ήταν μεγαλύτερο; Θα συνέχιζαν το ίδιο βιολί ή θα τα μάζευαν και θα παραπληροφορούσαν τον κόσμο για τις ωφέλειες της επένδυσης στην περιοχή καθώς και για τις θέσεις εργασίας που θα ανοιχτούν; Άλλωστε το ίδιο έκαναν και με την υπόθεση της Π.Ο.Τ.Α που τώρα υπερασπίζονται στους λόγους τους! Αυτό που συμβαίνει τώρα στην Μεσσηνία είναι ένα εξαίρετο παράδειγμα για να καταλάβει κάποιος ότι η πολιτική είναι η τέχνη της εξαπάτησης! Γι αυτό το λόγο αυτή η «αντιστασιακή» σύναξη των πολιτικάντηδων θα πρέπει να μας προβληματίζει! Το υποκριτικό ενδιαφέρον των πολιτικών για το περιβάλλον και τις ζωές των ανθρώπων δεν θα πρέπει να βρει ανταπόκριση από τους ανθρώπους της νοτιοδυτικής Μεσσηνίας. Ανά πάσα στιγμή οι συσχετισμοί και τα συμφέροντα μπορούν να αλλάξουν. Γι αυτό το λόγο δεν θα πρέπει να έχουμε καμία εμπιστοσύνη σε όλους αυτούς που τώρα κόπτονται για το περιβάλλον και τις ζωές μας. Οι ψηφοθήρες δεν θα πρέπει να έχουν θέση σε αυτή την μάχη. Ο αγώνας των κατοίκων ώστε η γη τους να μην γίνει σεληνιακό τοπίο και η περιοχή τους πηγή μόλυνσης για τους ίδιους άλλα και της βιοποικιλότητας, πρέπει να έχει την αλληλεγγύη όλων μας.

---

[1] Η ίδια εταιρεία είχε πρωτοστατήσει το καλοκαίρι για την αγορά της ΠΑΕ Πανιώνιος!

[2] Συμφώνα με την Greenpeace  μόνο για το 2009  η χρήση λιγνίτη στην Ελλάδα  προκάλεσε το θάνατο περισσότερων από 500 ανθρώπων. Περισσότεροι από τους μισούς θανάτους (305) προήλθαν από τη λειτουργία ενός μόνο σταθμού: του ΑΗΣ Μεγαλόπολης Α’, του πιο βρώμικου σταθμού της Ευρώπης!