ΟΡΓΗ ΚΑΙ ΘΛΙΨΗ......οτι εμεινε ορθιο απο την μεγαλη πυρκαγια του 2007 στο κομματι της βοιωτικης Παρνηθας,τωρα το ισοπεδωνουν και το ξεκοιλιαζουν οι μπουλντοζες των εργολαβων της πρασινης αναπτυξης.... Διανοιξη μεγαλων χωματοδρομων,κατασκευη τεραστιων κρατηρων και αποψιλωσεις περιοχων ειναι αυτα που αντικρισαμε πανω στο βουνο στα συνορα αττικης -βοιωτιας.... ειναι μια περιοχη που λιγο πιο δυτικα απ αυτην στο βουνο πανω απο την Στεφανη(δερβενοχωρια) ξεκινησε η πυρκαγια της 27/6/2007 που κατεκαψε δεκαδες χιλιαδες στρεμματα απο το ομορφο βουνο....ενα χρονο μετα τις εξαγγελιες για την δημιουργια αιολικων παρκων στα βουνα της Αττικης βλεπουμε τα πρωτα εργα καταστροφης στο αγαπημενο βουνο.Νεοι μεγαλοι χωματοδρομοι-που πριν μερικους μηνες δεν υπηρχαν-για χρηση απο οχηματα βαρεως τυπου εχουν σαρωσει για χιλιαδες μετρα την περιοχη.Τεραστιοι κρατηρες(10 τουλαχιστον) διαμετρου 30μ και βαθους 3-5μ. εχουν κατασκευαστει για τα τσιμεντενια θεμελια των ανεμογεννητριων.Ισοπεδωση και αποψιλωση πολλων στρεμματων δασικης γης για την δημιουργια χωρων επεξεργασιας των δομικων υλικων...ολα αυτα σε μια περιοχη που εμεινε εντελως ανεπαφη απο την μεγαλη καταστροφη του 2007.
Αν η Παρνηθα που γυρω της κατοικουν 5 εκατ. ανθρωποι ειναι τοσο ανυπερασπιστη(καζινο,στρατοπεδα,βασεις κεραιων,βιλλες,κυνηγοι,κτηνοτροφοι,αγωνες εντουρο και 4x4 ,λατομεια,"ορειβατικα καταφυγια"-ταβερνες κ.α.) καντε το κοπο και φανταστειτε τι συμβαινει και τι θα συμβει στους πιο απομακρυσμενους ορεινους ογκους!
(να θυμηθουμε τι ελεγαν, πριν ενα χρονο, τα αφεντικα και οι συμμαχοι τους)
Αποσπάσματα από το βιβλίο με τίτλο "Ταξίδι στη Σαμοθράκη" της Νέλλης Ψαρρού που εκδόθηκε τον Μάρτιο του 2009.
Στο κεφάλαιο 5 με τίτλο "Οι νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες και οι πυρκαγιές" δίνονται αρκετές πληροφορίες για την Π.Ο.Τ.Α. στου Ρωμανού αλλά και γενικότερα για το μοντέλο αυτού του είδους τουριστικής ανάπτυξης που θέλουν να εδραιώσουν στην Πελοπόννησο. Όλα αυτά που αναφέρονται ότι θα κατασκευαστούν στην περιοχή είναι πλέον υπαρκτα και αναμένουμε σε βάθος χρόνου να δούμε πως θα την επηρεάσουν...
Ακόμη και ο ρόλος της Ορνιθολογικής Εταιρείας φαίνεται να ήταν διαφορετικός τότε. Σαφέστατα...καθώς δεν είχε δωθεί η μεγάλη χορηγία από τον "καπετάνιο" και η έναρξη της μεγάλης συνεργασίας που αναπτύσσεται σήμερα.
[...]
Πρόκειται για μια ακόμη περιοχή άγριας ομορφιάς και παρθένου κάλλους που, όπως όλες τις παρθένες, κάποιοι επιθυμούν να «ξεπαρθενέψουν». «Νιώθω σαν να βιάζουν την παιδική μου ηλικία», είπε η Κατερίνα, περιγράφοντάς μου τα πρώτα της βήματα, μικρό κοριτσάκι τότε, στη βελούδινη άμμο της Μπούκας (έτσι ονομάζεται το κομμάτι αυτό της τεράστιας παραλίας του Ρωμανού, Μεσσηνίας). Μια περιοχή που τόσον καιρό απολαμβάνουν ντόπιοι κάτοικοι, ελεύθεροι κατασκηνωτές και παραθεριστές και, παρ’ όλα αυτά, παραμένει αγνή, ανέπαφη και φυσική. Μια περιοχή ειδυλλιακά τοποθετημένη ανάμεσα στην Πύλο και την Κυπαρισσία, πέντε μόλις χιλιόμετρα από τη μαγευτική Βοϊδοκοιλιά, με καθαρά νερά, ανέγγιχτη φύση, και απέραντη, απαλή σαν βελούδο, σκούρα καφέ άμμο. Το καλοκαίρι κάποιοι θαμώνες της παραλίας, ντόπιοι και ντόπιοι-Αθηναίοι, στήνουν σκηνές και ιγκλού από καλάμια στην άμμο για να προστατευτούν από τον ήλιο. Οι παράγκες αυτές, που μοιάζουν με καλύβες Ινδιάνων από μια άλλη εποχή, εξαφανίζονται όταν μπει το φθινόπωρο, όταν το κύμα και ο άνεμος παρασύρουν τα καλάμια στο πέρασμά τους. Το βράδυ, μέσα στην ησυχία, τα εκατοντάδες βατράχια που ζουν στο ποτάμι που ξεβράζει στην παραλία δημιουργούν μια απόκοσμη ανησυχία, ένα δυνατό κροτάλισμα που πλημμυρίζει με ήχο και δόνηση τον βραδινό αέρα.
Το πιο καταπληκτικό με τη Μπούκα είναι πως κάθε σου επίσκεψη είναι και μια έκπληξη. Το ποτάμι κάθε χρόνο αλλάζει κατεύθυνση, ροή, πλάτος…
Είναι ένας ζωντανός οργανισμός που χρόνο με τον χρόνο ακολουθεί άλλη πορεία, κατά πώς του αρέσει ή κατά πώς το καθοδηγεί ο άνεμος, η βροχή, η τρικυμία. Δεν είναι προκαθορισμένο το πού θα κάνεις μπάνιο, πού θα στήσεις τη σκηνή σου, πού θα ψαρέψεις! Πας εκεί και όπου σου υποδείξει το ποτάμι θα φιλοξενηθείς. Διότι περί φιλοξενίας πρόκειται. Φιλοξενία στο σπίτι των βατράχων, των ψαριών, της άμμου, και των καλαμιών. Και της καρέτα-καρέτα.
Αγάπησα το μέρος από την πρώτη στιγμή που το είδα, όταν η Κατερίνα με πήγε να μου δείξει τα μέρη όπου μεγάλωσε. Μια ενεργειακή αύρα διαχέονταν παντού, μια δυνατή ηρεμία, μια γαλήνια εγρήγορση! [Τι ειρωνεία! Όλα αυτά που υπόσχονται να προσφέρουν τα σπα και τα υδρομασάζ μέσα στα πολυτελή μπετά των ξενοδοχείων που θα χτιστούν εκεί!]
Η Μπούκα είναι ένα κομμάτι μιας τεράστιας παραλίας: το 1/3 μιας ατέλειωτης αμμουδιάς περίπου δύο χιλιομέτρων. Το Μάτι, το άλλο 1/3 αυτής της παραλίας, στην εκ διαμέτρου αντίθετη άκρη του κόλπου, είναι πιο αναπτυγμένο: διαθέτει μια καφετερία με μουσική και ποτά, όμορφες ψάθινες ομπρέλες και ξαπλώστρες πάνω στην παραλία, λίγα σπιτάκια από πίσω και, προσφάτως, κάποια ενοικιαζόμενα δωμάτια. Πραγματικά ήπια τουριστική ανάπτυξη, συμβατή με το περιβάλλον, που δεν εξαπλώνεται καταπιεστικά σε όλο το μήκος της παραλίας.
Αλλά όχι! Δεν φτάνει αυτό στους θιασώτες της οικονομικής ανάπτυξης της χώρας. Πρέπει όλη η παραλία να γεμίσει ομπρέλες, καφετερίες, ξενοδοχεία, κ.λπ. Όπως έχει γίνει σε εκατοντάδες περιπτώσεις – στο Κάθισμα της Λευκάδας, σε όλη τη βόρεια Κρήτη που έχει ξεπουληθεί απ’ τους… περήφανους κατοίκους της στον ανεξέλεγκτο τουρισμό, στον Λαγανά της Ζακύνθου, που υποτίθεται πως είναι ελεγχόμενη τουριστικά περιοχή επειδή ωοτοκεί η καρέτα-καρέτα, στη Σαντορίνη, κ.λπ. Κανένα μέτρο στη χώρα όπου οι…ιθαγενείς της (κυριολεκτικά και μεταφορικά) αρέσκονται να βαυκαλίζονται με ναρκισσιστικές φανφάρες του τύπου «Εδώ είναι το λίκνο της δημοκρατίας» και «Εμείς δώσαμε τα φώτα στον κόσμο» για να καλύψουν τη σημερινή πολιτική και πολιτιστική τους ανυπαρξία. Που ξεχνούν, ή δεν έμαθαν ποτέ, πως ο μόνος τρόπος να τιμήσεις τους ένδοξους προγόνους σου είναι να προσπαθήσεις να τους μοιάσεις και όχι να τους επικαλείσαι για να κρύψεις την ανεπάρκειά σου. Αυτό το τελευταίο είναι προσβολή.
Έτσι, ξενοδοχειακές μονάδες πολυτελείας πέντε αστέρων (οι δύο μεγαλύτερες θα γίνουν στον Ρωμανό μαζί με ένα συνεδριακό κέντρο 1.175 θέσεων), γήπεδα γκολφ αλλά και πολλές βίλες έχουν ονομαστεί «πλήρες συγκρότημα ήπιας τουριστικής ανάπτυξης» και κατασκευάζονται ήδη.
[...]
[...]
Να είμαστε κι εμείς ευτυχείς μαζί με την πολιτική ηγεσία του τόπου μας. Επιτέλους, η δυτική Πελοπόννησος θα αποκτήσει την αναπτυξιακή δυναμική που τόσο έχει στερηθεί… Είναι και οικολογικό το πλάνο: το γρασίδι είναι πράσινο! Θα πηγαίνουμε και πιο γρήγορα! Απ’ το άθλιο μπετόν της πόλης στο εκλεπτυσμένο μπετόν των Π.Ο.Τ.Α. Ταχύτητα. Πάνω απ’ όλα.
[...]
[...]
Σκέψου, λέει τα ζώα να μιλούσαν. Τι να λένε άραγε για μας; Εξαρτάται φυσικά από το είδος του ζώου.
Είναι, λέει, δύο καρέτα-καρέτα. Όχι τέσσερις χελώνες. δύο είναι – το όνομά της εις διπλούν υποδηλώνει ότι είναι προστατευόμενο είδος. Πηγαίνουν προς τον κόλπο του Λαγανά. Πλησιάζει η εποχή της ωοτοκίας. Που συμπίπτει με την εποχή της τουριστικής ακμής. Πηγαίνουν μαζί, για παρέα, και κουβεντιάζουν στον βυθό για να περάσει η ώρα καθώς πλέουν απαλά προς τον προορισμό τους.
– Πω, πω! Τι έκανες εκεί; Πήγες για τατουάζ στου Ξιφία; ρωτάει η πρώτη.
– Καλά, βαλτή είσαι κι εσύ; νευριάζει η άλλη. Πού τέτοια τύχη. Με χτύπησε ένα σκάφος με τη μηχανή του. Προσπάθησα να το αποφύγω αλλά δεν τα κατάφερα. Είμαι και έγκυος βλέπεις! λέει και η φωνή της σπάει σε… μπουρμπουλήθρες!
– Αχ, τι χαζή που είμαι! Με συγχωρείς. Είσαι καλά τώρα, ελπίζω.
– Καλά είμαι. Αλλά ανυπομονώ να φτάσουμε για να ξεκουραστώ κι εγώ λιγάκι. Και να
δούμε πού θα γεννήσουμε φέτος. Κάθε χρόνο έχει και περισσότερο κόσμο. Πού
θα πάει αυτή η ιστορία;
– Πράγματι, κάθε πέρσι και καλύτερα…
– Και είμαστε και τόσο μόνες στον κόσμο αυτόν. Διάβαζα και μια μελέτη του Πανεπιστημίου της Ποσειδωνίας, τις προάλλες. Το είδος μας, λέει, μαστίζεται από πρωτοφανή υπογεννητικότητα.
– Θυμάσαι παλιά που πηγαίναμε στον Κόλπο του Ναβαρίνου και παίζαμε με τους χαμαιλέοντες;
– Πω, πω! Πού το θυμήθηκες τώρα; Ωραίες εποχές.
Καθώς συνεχίζουν το κολύμπι τους οι χελώνες μας, βλέπουν από μακριά μια άλλη θαλάσσια χελώνα να πετά προς το μέρος τους [σ.σ. τα μπροστινά πόδια της μοιάζουν με φτερά, και η κίνησή της είναι πραγματικά σαν να πετάει μέσ’ στο νερό. Θα μπορούσαν να τη λένε και… ιπτάμενη χελώνα!].
– Α! Είναι η καρέτα που είχα γνωρίσει πέρυσι στον Λαγανά. Πολύ καλή και έξυπνη χελώνα. Έχει βγάλει και το πανεπιστήμιο!
Καθώς τις πλησιάζει η χελώνα, βλέπουν ότι το ύφος της είναι ανήσυχο.
– Πού πας προς τα ανοιχτά καλή μου; της λένε φωναχτά. Δεν θα έρθεις στον Λαγανά να γεννήσουμε;
– Κάντε μεταβολή, το καλό που σας θέλω, και πάμε να φύγουμε γρήγορα από δω. Οι άνθρωποι έσπασαν τη συμφωνία που είχαν κάνει με το Συμβούλιο των Θαλασσών και έχουν κυριαρχήσει σε όλη την παραλία. Έχουν γεμίσει με φώτα όλη την ακτογραμμή, και τα μικρά μας δεν θα μπορούν να βρουν τον δρόμο προς τη θάλασσα για να έρθουν κοντά μας! λέει η χελώνα και τα μάτια της στεγνώνουν από οργή λες και το έχει ζήσει το έργο.
– Κι εκείνος ο μικρός όρμος που ήταν πάντα τόσο ήσυχος;
– Πέρασα και από κει. Έχουνε φτιάξει ένα beach bar. Μα, σας το είπα. Η Συμφωνία έσπασε. Να! Δείτε! Έχω κρατήσει το απόκομμα μιας είδησης από το καινούργιο θαλασσοδίκτυο, το psaronet.com, που χρηματοδοτείται από το Πανεπιστήμιο της Ποσειδωνίας. Κοιτάξτε τι λέει.
– Τι, ξέρεις και διαβάζεις τις εφημερίδες των ανθρώπων; θαυμάζει η χτυπημένη χελώνα και της το δίνει πίσω γιατί η ίδια δεν ξέρει… ξένες γλώσσες.
– Ήμουνα στο συμβούλιο των διαπραγματεύσεων με τους ανθρώπους και αναγκαστικά έμαθα. Να, ακούστε πώς έχει!
Το απόκομμα της εφημερίδας έλεγε:
Η χελώνα καρέτα-καρέτα απειλείται, καθώς οι υπάλληλοι του θαλάσσιου
πάρκου στη Ζάκυνθο σταμάτησαν να εργάζονται επειδή έχουν μείνει
απλήρωτοι για μήνες και οι ντόπιοι επιχειρηματίες εκμεταλλεύονται την
έλλειψη αστυνόμευσης, υποστηρίζει με άρθρο του το BBC.
Σύμφωνα με το βρετανικό πρακτορείο, η οργάνωση WWF και άλλοι πε-
ριβαλλοντιστές κατηγορούν την ελληνική κυβέρνηση ότι δεν προστα-
τεύει τις παραλίες όπου οι χελώνες αποθέτουν τα αβγά τους αυτή την
εποχή. Η τουριστική εκμετάλλευση είναι ανεξέλεγκτη και στην περιοχή
επικρατεί αναρχία, καταγγέλλει η οργάνωση.
Δύο Βρετανοί που εργάζονταν εθελοντικά για την προστασία της κα-
ρέτα-καρέτα υποστηρίζουν μάλιστα ότι ξυλοκοπήθηκαν το περασμένο
Σάββατο από ντόπιο επιχειρηματία. Η οργάνωση ανησυχεί τώρα για το
τι θα συμβεί τον Αύγουστο, καθώς τα αβγά του απειλούμενου είδους
εκκολάπτονται την περίοδο που κορυφώνεται η τουριστική κίνηση.
– Πάμε στο Ρέθυμνο. Με τόση ακτογραμμή εκεί κάτι θα βρούμε, προτρέπει τώρα η νεοφερμένη. – Εγώ δεν μπορώ να σας ακολουθήσω μέχρι εκεί. Είμαι πληγωμένη, λέει η πληγωμένη χελώνα και δείχνει το τραύμα της. – Μήπως να πάμε στην Πύλο; λέει η πρώτη και σκάει ένα γελάκι καθώς σκέπτεται τους φίλους της τους χαμαιλέοντες. – Ναι, ναι, αναφωνεί και η χτυπημένη για τον ίδιο λόγο. – Δυστυχώς δεν μπορούμε να πάμε ούτε εκεί! – Μα, γιατί; διαμαρτύρονται τώρα και οι δύο φίλες μαζί. Αφού εκεί δεν έχει πολύ κόσμο και… – Διότι εκεί έχουν βάλει μπουλντόζες και χτίζουν. Και στην άμμο, εκεί που θα αφήναμε τα αυγά μας, έχουν σκάψει για να περάσουν κάτι τεράστιοι σωλήνες! – Μα, γιατί τα κάνουν αυτά; απορεί η πρώτη χελώνα. – Θέλουν να φτιάξουν Π.Ο.Τ.Α. – Τι είναι αυτό; – Είναι Περιοχές Ολοκληρωμένης Τερατογεννούς Ανάπτυξης! Θέλουν να αναπτύξουν ένα άλλο είδος που, για κάποιο λόγο, δεν μπορεί να ζήσει στη χώρα του, και για να μην εξαφανιστεί το φέρνουν στον ωραίο τόπο μας. Το διώχνουν από κει… – Α, το καημένο! αναφωνεί συμπονετικά η πληγωμένη καρέτα. Αν είναι έτσι, εντάξει. Κάτι ξέρουμε κι εμείς από διωγμό, έτσι δεν είναι; Να του συμπαρασταθούμε. Γιατί να μην πάμε να το βοηθήσουμε κιόλας. Μπορεί να γίνουμε και φίλοι, όπως με τον χαμαιλέοντα! – Δεν γίνεται. Αυτό είναι τερατάκι και τα αυγά μας αποτελούν τροφή του. Άλλωστε,χρειάζεται ακριβώς τις αντίθετες συνθήκες από εμάς για να μεγαλώσει: κόσμο, θόρυβο, χτίσματα, και πολλά-πολλά φώτα! – Και, τότε τι θα κάνουμε εμείς; αναφωνούν οι δύο φίλες απελπισμένες. – Μα, θα πάμε εδώ δίπλα, στον Κόλπο της Κυπαρισσίας. – Εκεί ακούσαμε ότι έγινε μια μεγάλη καταστροφή όμως. Είναι σίγουρα ασφαλές; – Α, ναι, ναι, σίγουρα. Εκεί πήρε όλο το δάσος πυρκαγιά. Κάηκαν τα πάντα. Μέχρι και άνθρωποι καήκανε. Ξέρετε, θα αναπτυχθεί κι εκεί αυτό το είδος. Μόνο που δεν το έχουν φέρει ακόμα. Βάλανε τις φωτιές για να προετοιμάσουν το έδαφος, αλλά αυτό θα κάνει 2-3 χρόνια για να έρθει. Ως τότε είμαστε ασφαλείς. Γιατί, λόγω των φωτιών και της προετοιμασίας για την υποδοχή του, ούτε οι άνθρωποι μπορούν να πλησιάσουν! Κι έτσι, εμείς θα κάνουμε τα αυγά μας με την ησυχία μας. – Πω, πω, μπράβο βρε παιδί μου. Αυτοί οι άνθρωποι στον Κόλπο της Κυπαρισσίας δεν είναι σαν τους Λαγανιώτες. Αυτοί μέχρι και τους εαυτούς τους θυσιάζουνε για την ανάπτυξη των ειδών που δεν μπορούν να επιβιώσουν αλλού. Άκου λέει να καούνε κιόλας για το Τερατάκι που εκδιώχνεται σε μέρη μακρινά! Μπράβο, μπράβο. Πολύ ανέβηκαν στην εκτίμησή μου τώρα, λέει ευχαριστημένη η πληγωμένη χελώνα και, με μια χαριτωμένη βουτιά, κάνει αναστροφή προς τον Κόλπο της Κυπαρισσίας!
Συνεργάτες:
Rafael Krause, Landscape Planner
Merle Nitsch, Landscape Planner
Παραλία Χρυσής Ακτής ή Διβάρι
Εξαιτίας της εγγύτητας της παραλίας στη Πύλο (6χλμ), της προστατευμένης από τον άνεμο περιοχής, της εύκολης πρόσβασης λόγω του ασφαλτόδρομου κατά μήκος της ακτής αλλά και της μοναδικής Καντίνας στη περιοχή που βρίσκεται στο κέντρο της παραλίας, η παραλία αυτή συγκεντρώνει τον περισσότερο κόσμο.
Σύμφωνα με τις καταμετρήσεις αυτοκινήτων, κατά τη διάρκεια των ετών 2004-2009, παρατηρείται μια αύξηση της τάξεως 158% (Γράφημα 2.1.1). Οι περισσότεροι επισκέπτες είναι Έλληνες, κυρίως κάτοικοι της Πύλου, ή άτομα που κατάγονται από την ευρύτερη περιοχή, ενώ αρκετοί είναι και οι Αθηναίοι. Οι περισσότεροι τουρίστες του εξωτερικού είναι κυρίως Γερμανοί και Ιταλοί.
Το μεγαλύτερο ποσοστό των ατόμων επισκέπτεται την παραλία για ημερήσια εκδρομή. Οι επισκέπτες παραμένουν από 1.5-3 ώρες στην παραλία, ενώ το κύριο μεταφορικό μέσο που χρησιμοποιούν είναι το αυτοκίνητο.
Γράφημα 2.1.1-1: Καταμετρήσεις οχημάτων στη παραλία Διβάρι
Πηγή: Βάση Δεδομένων ΕΟΕ/Γιάλοβα, 2009
Οι επιπτώσεις από την ανθρώπινη δραστηριότητα αφορούν κυρίως την δομή και σύσταση των οικοτόπων των θινών καθώς και την ενόχληση που προκαλείται στον Αφρικανικό χαμαιλέοντα.
Συμπύκνωση – μόνιμη διάβρωση και λύση των θινών: Προκαλείται από οχήματα που διέρχονται από και σταθμεύουν συνεχώς στις ίδιες θέσεις έχοντας δημιουργήσει ουσιαστικά ένα άτυπο δίκτυο δρόμων και ατομικών θέσεων πάρκινγκ. Πλήρης διάβρωση των θινών παρατηρείται στο χώρο που σταθμεύουν τα οχήματα πίσω από την υπάρχουσα καντίνα, στο τέλος του χωματόδρομου προς Παλαιόκαστρο, και σε διάφορα σημεία κατά μήκος της παραλίας Διβαρίου.
Εποχική διάβρωση – Καταστροφή αμμόφιλης βλάστησης: Προκαλείται εποχικά και σημειακά δημιουργώντας “μονοπάτια” από την συνεχή πεζοπορία επί των ίδιων συγκεκριμένων διαδρομών, και από την διέλευση τροχόσπιτων, αγροτικών οχημάτων και τρακτέρ επί των θινών. Εξαιτίας της έντασης του φαινόμενου κατά τους θερινούς μήνες, το σύστημα δεν προλαβαίνει να ανακάμψει μέχρι την επόμενη περίοδο και σε κάποιες θέσεις έχει εισέλθει πλέον στα πρώτα στάδια κατάρρευσης. Πρόσθετη διάβρωση προκαλεί ο καθαρισμός των παραλιών κάθε καλοκαίρι με μηχανικά μέσα.
Οχήματα βαρέως τύπου ακόμα και μπουλντόζες χρησιμοποιούνται για την απομάκρυνση των φυκιών που συσσωρεύονται κατά τη διάρκεια του χειμώνα στις ακτές. Η απομάκρυνση με αυτό τον τρόπο προκαλεί έντονη διάβρωση της ακτής αφού μαζί με τα φύκια αφαιρείται άμμος και αμμόφιλη βλάστηση, αυξάνοντας την έκθεση της αμμουδιάς στον άνεμο και στο κύμα. Αποτέλεσμα κάθε χρόνο να μειώνεται το βάθος των ακτών κατά πολλά μέτρα και να απειλούνται οι ακτές με εξαφάνιση. Πλέον
επιβαρυμένα σημεία είναι οι θίνες της Βοίδοκοιλιάς, καθώς και οι διάδρομοι διέλευσης είτε πεζών είτε οχημάτων σε όλο το μήκος της παραλίας Διβαρίου.
Επιπτώσεις σε είδη:
Καταστροφή βιοτόπου χαμαιλέοντα. Ευάλωτο είδος στη καταστροφή των παράκτιων θινών και της βλάστησης είναι ο μοναδικός σε ολόκληρη την Ευρώπη, Αφρικανικός χαμαιλέοντας που ζει, αναπαράγεται και ωοτοκεί σε όλη την παράκτια έκταση του Διβαρίου. Η διέλευση τροχοφόρων καταστρέφει τόσο τη βλάστηση (θαμνώδεις-αμμόφιλη) η οποία αποτελεί το βασικό ενδιαίτημα του είδους, όσο και τις φωλιές, οι οποίες γίνονται στην άμμο κατά μήκος της ακτής.
Ενόχληση χαμαιλέοντα. Η αύξηση των επισκεπτών κυρίως στη παραλία Διβαρίου, έχει σημαντικές επιπτώσεις στη βιολογία και οικολογία του Αφρικανικού χαμαιλέοντα. Η ΕΟΕ, από το 1997 μελετά την αναπαραγωγική επιτυχία του είδους και παρακολουθεί την κατάσταση του πληθυσμού του. Πρέπει να σημειωθεί εδώ ότι το είδος αναπαράγεται το καλοκαίρι (Αύγουστο-Οκτώβριο), δηλαδή συμπίπτει χρονικά τουλάχιστον η εποχή του ζευγαρώματος και η εποχή εκκόλαψης των αυγών με την
υψηλή τουριστική περίοδο,. Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί μείωση του μεγέθους του ζώου, καθυστέρηση του ζευγαρώματος και της ωοτοκίας και μετατόπιση της φωλεοποίησης προς πιο απομακρυσμένες περιοχές. Πρόσφατες μελέτες έχουν αποδείξει ότι η σχέση της παρουσίας του ζώου ως προς την ανθρώπινη παρουσία είναι αντιστρόφως ανάλογη. Αυτό οφείλεται στην ενόχληση που προκαλεί η συγκέντρωση μεγάλου αριθμού επισκεπτών στον πυρήνα αναπαραγωγής του ζώου. Σύμφωνα με τις καταγραφές επισκεπτών και οχημάτων, το 53.2% των επισκεπτών συγκεντρώνεται στη περιοχή που βρίσκεται η μοναδική καντίνα. Η περιοχή αυτή βρίσκεται στο κέντρο της παραλίας Διβαρίου, αυτό έχει ως συνέπεια: 1ον να προκαλείται θανάτωση ζώων από την συνεχή κυκλοφορία αυτοκινήτων και 2. να έχει εξωθήσει τα ζώα σε απομάκρυνση τους από το κέντρο....
1. Σύμφωνα με τα στοιχεία που συλλέγει η ΕΟΕ από το 2003, κατά τη διάρκεια των θερινών μηνών, καταγράφονται από 25-97 (ελάχιστο-μέγιστο) σκοτωμένα ζώα στην παραλιακή άσφαλτο στο Διβάρι. Εκτός από χαμαιλέοντες, πολλά είδη φιδιών (Malpolon monspessulanus, Eryx jaculus, Elaphe quatrolineata, Natrix natrix) σαύρες (Lacerta trilineata), χελώνες (Testudo marginata Testudo hermanni), Βατράχια (Hyla arborea, Bufo bufo, Rana balcanica), μικρά θηλαστικά (Erinaceus concolor, Mustela nivalis,
Martes foina), και μικρά πουλιά σκοτώνονται στην άσφαλτο.
2. Αναλύοντας την κατανομή των φωλιών μέσα στο χώρο από το 1997 έως το 2008, παρατηρείται ότι τομείς που συγκέντρωναν την πλειοψηφία των φωλιών το 1997-2003 έχουν σταδιακά χάσει τη σημασία τους και τομείς που είχαν ελάχιστες φωλιές στο παρελθόν συγκεντρώνουν σήμερα ένα μεγάλο ποσοστό των φωλιών.
[...]
ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΧΑΜΑΙΛΕΟΝΤΑ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΟΕ. Η ΕΟΕ ΘΕΩΡΕΙ -ΟΧΙ ΑΔΙΚΩΣ ΦΥΣΙΚΑ- ΟΤΙ ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΑΝ (Α.Η ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΤΟΥ ΕΙΔΟΥΣ CHAMAELEO AFRICANUS, Β. Η ΛΕΠΤΟΜΕΡΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΟΙΚΟΤΟΠΟΥ ΚΑΙ Γ. Ο ΧΑΡΤΗΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ ΦΩΛΙΩΝ) ΘΕΤΟΥΝ ΣΕ ΑΜΕΣΟ ΚΙΝΔΥΝΟ ΤΟ ΧΑΜΑΙΛΕΟΝΤΑ ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΟΝΤΑΣ ΤΟ ΚΥΚΛΩΜΑ ΠΑΡΑΝΟΜΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΖΩΟΥ, ΑΦΟΥ ΑΝΑΦΕΡΟΥΝ ΠΟΥ ΑΚΡΙΒΩΣ ΜΠΟΡΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΝΑ ΒΡΕΙ ΤΟ ΑΠΕΙΛΟΥΜΕΝΟ ΜΕ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ ΕΙΔΟΣ ΤΟΥ ΧΑΜΑΙΛΕΟΝΤΑ. ΛΟΓΩ ΛΟΙΠΟΝ ΑΥΤΟΥ ΤΟΥ ΣΟΒΑΡΟΥ ΚΑΙ ΣΕΒΑΣΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΘΗΚΑΝ ΤΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ-ΣΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ. ΕΝΝΟΕΙΤΑΙ ΠΩΣ ΔΕΝ ΘΕΛΟΥΜΕ ΓΙΑ ΚΑΝΕΝΑ ΛΟΓΟ ΝΑ ΤΕΘΕΙ ΣΕ ΑΜΕΣΟ ΚΙΝΔΥΝΟ Η ΑΓΡΙΑ ΖΩΗ ΚΑΙ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ Ο ΑΦΡΙΚΑΝΙΚΟΣ ΧΑΜΑΙΛΕΟΝΤΑΣ.
[...]
Άλλες επιπτώσεις από την ανθρώπινη ενόχληση. Σύμφωνα με τα στοιχεία παρακολούθησης του πληθυσμού έχει παρατηρηθεί σημαντική μείωση του μεγέθους σώματος του χαμαιλέοντα και του αριθμού αυγών που γεννάει. Όσο μικρότερα είναι τα ζώα τόσο λιγότερα αυγά θα ωοτοκήσουν. Σε μελέτη που έγινε το 2008 αποδείχτηκε ότι στις περιοχές με μεγαλύτερη συχνότητα επισκεπτών υπάρχει μικρότερη αφθονία και ποικιλία ασπόνδυλων. Αυτό έχει άμεση επίπτωση στο χαμαιλέοντα αφού τρέφεται αποκλειστικά με έντομα. Η μείωση της τροφής και η κακή δίαιτα αδυνατίζει τον οργανισμό των ζώων και τα κάνει ευάλωτα στους θηρευτές. Δεν αναπτύσονται σε μέγεθος και αυτό έχει ως συνέπεια την καθυστέρηση του ζευγαρώματος. Όσο λιγότερο τρέφονται τόσο πιο αργά θα αναπτυχθούν τα αυγά και τόσο πιο αργά θα φωλιάσουν τα θηλυκά. Γενικά έχει παρατηρηθεί μια καθυστέρηση στην ημερομηνία φωλιάσματος. Επίσης η ανθρώπινη παρουσία δημιουργεί στα ζώα συμπεριφορά αντιθήρευσης, αύξηση του στρες και παραμονή σε κρυψώνες. Αυτό εμποδίζει τα ζώα να εγκαταλείψουν την κρυψώνα σε αναζήτηση συντρόφου με αποτέλεσμα να καθυστερεί το ζευγάρωμα. Η παραμονή σε κρυψώνα επίσης οδηγεί στη μείωση της θερμοκρασίας του σώματος και στη καθυστέρηση της ανάπτυξης των αυγών.
Ενόχληση από την αναζήτηση / Συλλογή ζώων
Άλλη μία ενόχληση που προκαλείται στο ζώο είναι ότι έχει γίνει αρκετά δημοφιλές και ο κόσμος επιθυμεί να το δει, να το πιάσει, να το φωτογραφίσει. Στο Κέντρο Ενημέρωσης μία από τις πιο συχνές ερωτήσεις των επισκεπτών είναι πως μπορούμε να δούμε ένα χαμαιλέοντα. Ο χαμαιλέοντας είναι ένα κρυπτικό ζώο που δεν επιθυμεί να γίνεται ορατό. Την ικανότητά του να αλλάζει χρώματα την έχει αναπτύξει ως μέσο προστασίας ώστε να μην γίνεται αντιληπτό από πιθανούς θηρευτές. Τον περισσότερο χρόνο της ζωής του το περνάει καλά κρυμμένος μέσα στη βλάστηση. Η εποχή που επιδίδεται σε μετακινήσεις είναι η εποχή του ζευγαρώματος, όπου εγκαταλείπει την κρυψώνα του σε
αναζήτηση συντρόφου.
Συχνή ενόχληση προκαλεί η διέλευση πεζών σε σημεία των θινών κοντά στους θάμνους όπου ζει και φωλιάζει ο χαμαιλέοντας. Η διέλευση γίνεται κυρίως από άγνοια, η χρήση των θάμνων από τους λουόμενους ως «τουαλέτα» είναι ένας από τους λόγους. Τελευταία όμως υπάρχει διέλευση πεζών προς αναζήτηση του ζώου. Η ενόχληση είναι πολύ μεγάλη κατά τη διάρκεια της φωλεοποίησης. Όταν το θηλυκό είναι έτοιμο να φωλιάσει και ψάχνει για κατάλληλη θέση, κυκλοφορεί στην άμμο κοντά στουςθάμνους. Σε περίπτωση που εκείνη τη στιγμή διέρχεται σε κοντινή απόσταση άνθρωπος, το θηλυκό θα εγκαταλείψει την προσπάθεια και θα κρυφτεί μέσα στους θάμνους. Αν η απόπειρα επαναληφθεί και ξαναδεχτεί ενόχληση, τότε είτε επιλέγει χειρότερο σημείο για φώλιασμα είτε υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να πεθάνει.
Στο εξωτερικό, η αγορά ερπετών ως κατοικίδια είναι αρκετά διαδεδομένη συνήθεια και στο εμπόριο άγριων ζώων οι χαμαιλέοντες πωλούνται ως κατοικίδια ζώα. Αν και το είδος προστατεύεται από την διεθνής συνθήκη CITES, ο κίνδυνος λαθρεμπορίου υφίσταται. Στην Ελλάδα αν και δεν είναι τόσο διαδεδομένο υπάρχει εμπόριο ερπετών και μπορεί κανείς να βρει χαμαιλέοντες στα καταστήματα κατοικίδιων ζώων. Η συλλογή του ζώου είναι αρκετά εύκολη αν γνωρίζει κάποιος πώς να τα βρει. Όσο η περιοχή παραμένει αφύλαχτη, υπάρχει η πιθανότητα συλλογής ζώων από τη φύση. Το 2008,
εντοπίστηκαν σε Αθηναϊκό κατάστημα 8 άτομα Αφρικάνικου χαμαιλέοντα από τη Γιάλοβα. Το γεγονός αυτό καταγγέλθηκε από την ΕΟΕ, τα ζώα κατασχέθηκαν από τις αρμόδιες δασικές αρχές και όσα επιβίωσαν απελευθερώθηκαν ξανά στη Γιάλοβα. Η καταγγελία έχει πάρει το δρόμο της δικαιοσύνης και η υπόθεση αναμένεται να εκδικαστεί. Ο κίνδυνος όμως επανάληψης αυτή της παρανομίας είναι υπαρκτός και όσο το ζώο αποκτά δημοσιότητα χωρίς όμως την απαραίτητη προστασία και φύλαξη ο κίνδυνος αυξάνεται.
*Η εν λόγω μελέτη-σχέδιο από την οποία αντλήθηκαν και τα συγκεκριμένα στοιχεία αναφέρει και πολλά πράγματα για την επίδραση της Π.Ο.Τ.Α. στο περιβάλλον της Γιάλοβας και των περιοχών που γειτνιάζουν με αυτή. Τα στοιχεία αυτά που αφορούν στην Π.Ο.Τ.Α. θα αναρτηθούν όσο το δυνατόν πιο γρήγορα σε μελλοντική ανάρτηση. Αξίζει όμως να σημειώθεί πως ενώ η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία έχει στην κατοχή της τη συγκεκριμένη μελέτη, δεν την έχει καταθέσει στο Υπουργείο Περιβάλλοντος. Προφανός γιατί δε θέλει να έρθει σε σύγκρουση με την Π.Ο.Τ.Α., αφού το σχέδιο αναφέρει και την Π.Ο.Τ.Α. ως μελλοντική απειλή. Δεν θα πούμε περισσότερα για τον ρόλο της ΕΟΕ στην περιοχή καθώς έχουμε αναφερθεί σε αυτόν σε προηγούμενες αναρτήσεις.
Πρόκειται για ένα ντοκιμαντέρ που καταγράφει την μαζική σφαγή δελφινιών σε ένα ψαροχώρι της Ιαπωνίας. Κάθε χρόνο, οι ψαράδες του χωριού Ταϊτζί παγιδεύουν περίπου 2.000 δελφίνια σε έναν όρμο, επιλέγουν κάποια για να τα πουλήσουν σε ενυδρεία και... σκοτώνουν τα υπόλοιπα. Η ομάδα του «The Cove» χρειάστηκε χρόνια για να συγκεντρώσει το υλικό για την ταινία, χρησιμοποιώντας κρυφές κάμερες και βιντεοσκοπώντας λαθραία κατά τη διάρκεια της νύχτας. Η ταινία υπογραμμίζει επίσης τους κινδύνους για την υγεία από την κατανάλωση του κρέατος των δελφινιών που περιέχει υψηλές ποσότητες υδραργύρου. Φέτος το «The Cove» που το έκανε ο Ελληνοαμερικάνος Λούης Ψυχογιός, φωτογράφος του National Geographic κέρδισε το Όσκαρ καλύτερου Ντοκιμαντέρ.
Ζει κατά μήκος της αμμώδους παραλίας στο ανατολικό και βόρειο άκρο του κόλπου του Nαβαρίνου. Αλλάζει χρώματα, γεγονός που του χρησιμέυει ως καμουφλάζ, σαν ρυθμιστής θερμοκρασίας σώματος και ως μέσο επικοινωνίας με άλλους χαμαιλέοντες. Αποτελεί το μοναδικό είδος αφρικανικού χαμαιλέοντα στην Ευρωπη. Απειλείται με εξαφάνιση.
